Hieronder het verslag van de Portugal-reis van 2013, geschreven door één van de deelneemsters; Karin van Schouten

Leuk om te lezen hoe zij de reis ervaren heeft!

 

“Portugal” of “De Lusitano-passie van zeven paardendames”

Ik ben zo iemand die zijn vakanties ruim van tevoren plant.

Meestal verdiep ik me van tevoren in de bestemming en wat ik wil gaan zien. Dus toen Annette me belde over een Lusitano-trip naar Portugal die van start zou gaan binnen drie weken, welde als eerste het gevoel van onvoorbereid te zijn, in me op.  Direct gevolgd door het geruststellende gevoel al lang geleden te hebben besloten zo’n reis te willen maken. Twee jaar geleden was ik immers zelf op zoek geweest naar een nieuwe Lusitano, net zoals zij nu. Toen speelde door mijn hoofd dat ik, gezien het beperkte aanbod in Nederland, mijn heil beter aan de bron van het ras kon zoeken: in Portugal. Het kwam er toen niet van.  Maar ik was dus wél degelijk klaar voor het idee.  Het klonk avontuurlijk, gezellig, leuk en leerzaam, dus een kans.  Dan went het ACTIE NEMEN snel.

Chawwa Visser organiseerde de trip vanuit Quinta de Bétula: “Een bezoek aan het geboorteland van de Lusitano”. Annette had zich al opgegeven voor die reis en zou aanvullend, begeleid door de kunde en het waardevolle Lusitano-relatienetwerk van Chawwa Visser, voor zichzelf naar een rijdier gaan kijken.

De trip, zo zou blijken, zou in wervelende “snelkookpan”-vaart alle mogelijke hoogtepunten van een oer-organisatietalent, een zorgvuldig opgebouwd Lusitano-netwerk, topklasse gepassioneerde ruiters en paarden, goed gezelschap, prachtig Portugal, en heerlijk weer in zich verenigen.

Even in drie weken Portugees geleerd (!); verder kende ik het programma geheel niet. Ik  vroeg me wel serieus af wat het zou kunnen worden, tot ik een krappe week van tevoren van Chawwa het programmaboekje thuis ontving. Een regelrecht opwarmertje. “She means business”, dacht ik, en verslond de pagina’s informatie als appetizers.

Vrijdag 31 mei vertrokken we naar Lissabon. Op het vliegveld ontmoette ik vier van de in totaal zeven dames-reisgenoten: Chawwa, Annette, Maura en Jennifer. (Dat heren zich zulke dingen laten ontzeggen, is echt een jammerlijke tekortkoming in hun keuzepatroon.) Twee dames zouden een dag later aankomen.

Op het vliegveld in Lissabon in de avond aangekomen, is het Transporter busje wel besteld, maar zoek geraakt. Dat kost ons een dik uur. Terwijl Chawwa vasthoudend onderhandelt, knagen wij een lichte hap. Doordat we ook nog te maken krijgen met een afgezette brug over de Taag, rijden we pas in de kleine uurtjes naar onze eerste bestemming: Quinta Pedrogao, een van de landhuizen van een zeer bekende en gerespecteerde familie in Portugal, Veiga Teixeira.

Antonio Francisco Veiga Teixeira moet voor ons doel geselecteerd zijn in de categorie: ”meest gastvrije en onderhoudende grootgrondbezitter in Portugal”. Ook toen wij om circa twee uur ’s nachts door de verlaten kurkplantages zijn huis bereikten, was hij nog een montere gastheer en dronk met ons een welkomstdrankje. Gelijk een slaapmutsje, want de volgende dag hadden we een vol programma: paarden bekijken en uitgebreid lunchen in het familiehuis.

Antonio Teixeira is al jaren bevriend met Chawwa. Zij heeft diverse Lusitano’s uit zijn stal naar Nederland gehaald. Fokken is voor hem een familietraditie én uit de hand gelopen passie. Net als zijn voorouders fokt hij serieus en bewust. Hij wil de ras typische kenmerken van zijn Lusitano’s bewaren (niet té groot, moedig en betrouwbaar, wendbaar, sensibel), en toch een eindje tegemoet komen aan de wensen van de markt. Van oorsprong fokte men deze paarden voor het veedrijven en de stierenvechtsport. Fouten maken kan in deze bezigheden fataal aflopen. Antonio toont ons heel aantal van zijn hengsten los en onder de man. Stuk voor stuk (nog jonge) schoonheden, die alle ruim en modern bewegen, een redelijke maat ontwikkelen en prima rijpaarden kunnen worden volgens de modernste begrippen. Trotse, vriendelijke en temperamentvolle paarden waar een eigenaar heel blij van kan worden. Annette is de gelukkige die twee van deze “beauties”  mag rijden. Prachtig om vanaf de zijlijn te zien hoe mooi maar ook hoe moeilijk zo’n keuzeproces verloopt.

Daarna hebben we de meest heerlijke lunch bij het echtpaar Veiga Teixeira thuis, in Coruche, in een prachtig groot familiehuis in zijn geboortestadje. Chawwa, die onze hele reis als chauffeur is opgetreden, rijdt ons daarna feilloos naar Pedro Silva Pereira, de fokker van o.a. Soajo, in Santarèm, om even bij hem en zijn paarden te gaan kijken. ’s Avonds sluiten de twee andere Portugal-gangers, Manon en Wilza aan tijdens ons diner (in Portugal draait veel om eten).

De volgende ochtend gaan we vroeg op voor een culturele onderdompeling in het Portugese landleven. We krijgen een demonstratie kurksteken van kurkeiken waarvan de bast dik genoeg is om kurk te halen. Eens in de negen á tien jaar is zo’n boom daar aan toe! Kurksteken is een echt vak dat via een meester – gezel systeem geleerd wordt.

Daarna demonstreren twee ruiters op Lusitano’s het drijven en verweiden van een kudde jonge merries op het landgoed Pedrogao. Knap werk zo precies als het er op aankomt te timen en drijven zonder dat stress ontstaat in de groep. En het levert prachtige plaatjes op.

Dan haalt Antonio zijn oude legertruck van stal. Daarmee gaan we de kudde vierjarige vechtstieren van dichtbij bekijken. Elk van deze jongens weegt zo’n vijfhonderd kilo. “Handen binnen houden, niet schreeuwen of wild bewegen”, adviseert hij ons. Of dat voor de idee was zullen we nooit weten, maar een aanvaring met een agressieve vechtstier is zeker niet aan te bevelen. De kudde is goed alert maar besluit niet tot de aanval over te gaan. Opnieuw tijd voor een copieuze lunch, nu in de Quinta Pedrogao. Na de lunch bezoeken we op een afgelegen plantage in een mooi groen dal, een kudde Teixeira -merries met veulens onder het waakzame toezicht van de dekkende Teixeira – hengst. Tenslotte rijden we opnieuw terug naar de stal met gereden hengsten. De barrage!  Annette krijgt nogmaals de kans haar keuze helder te krijgen en rijdt opnieuw Ditador, een veelbelovende, prachtige schimmelhengst.

Met een hoofd vol indrukken nemen we afscheid van Antonio Texeira. En met grote dankbaarheid voor de inkijk die hij ons op alle fronten heeft gegeven in het Portugese landleven. Op naar het hotel voor de nacht.

De volgende dag gaan we op weg naar de appetijtelijke, wat ingetogen Daniel Pinto, op de Academie de Dressage in Arruda dos Vinhos. Daniel is een internationale Grand Prix ruiter die, tijdens de wereldruiterspelen in Las Vegas, zijn rubriek winnend afsloot met Galopin de la Font, een Lusitano. Daniel heeft zelf nog steeds les van Kyra Kyrklund. Onder het genot van een cappuccino zijn wij getuigen van zijn training van een drietal lusitano’s, groot en wat kleiner,  in variërende staat van africhting maar zonder uitzondering toppers.  Daniel rijdt in alle rust, met grote concentratie, en vanuit ontspanning. Wordt de spanning eventjes te groot, dat grijpt hij terug op de basis, om van daar uit weer voort te borduren. Zijn paarden ogen stuk voor stuk vriendelijk, energiek, tevreden en trots. Tussen het werk door, kunnen we vragen stellen en hem wat meer laten vertellen over zijn kijk op de Lusitano in de topdressuur ring. Een gepassioneerde man met grote toewijding voor het ras en promoten ervan op wereldniveau. Ik hoop in Rio de Janeiro meer van hem te horen!

We sluiten af met een ronde langs alle prachtige paarden die hij momenteel op zijn Academie heeft ter africhting en verbetering en nemen afscheid.

Na de lunch bezoeken we een ruitersport zaak die ons allemaal erg hebberig maakt. Geïnspireerd door alles wat we tot nog toe gezien hebben, komen de credit cards tevoorschijn. Met mooie, nieuwe spulletjes rijd je toch al snel een stuk beter.inflatable tent

Dan is het tijd voor onze eigen buitenrit over de kurkplantages van de Coudelaria da Companhia das Lezírias. Chawwa’s hengst Quilo is geboren op de CL, een staatsfokkerij die zich toelegt op het fokken van exclusieve Lusitano’s en toenemend succesvol is.

Onze rit is prachtig. Enkelen van ons hebben ook inderdaad een Lusitano onder de kont. Het zijn stuk voor stuk  fitte rijdieren, die wel zin hebben in een ritje. Ik krijg de enige merrie in het gezelschap en Chawwa de enige hengst. Merries zijn niet zo “het ding” voor de Portugezen, anders dan voor de fok. Onze begeleider is zachtjes uitgedrukt een rustige man. Dus kletsen de zeven dames er lustig op los tijdens het rijden. Prachtige rit bij avondzon.  Dan op weg naar Lissabon voor diner en overnachting.

Nu breekt alweer de laatste volle dag van de trip aan. Na het ontbijt stappen we in onze ouwe trouwe Transporter voor een bezoek aan Pedro Torres, meervoudig kampioen Working Equitation. Voor de niet-kenners: Working Equitation (Equitacao deTrabaho) is kort gezegd arbeidsdressuur. Een vooral  zuid Europese tak van sport die topdressuur combineert met werk-oefeningen (vee drijven en stierenvechten.) Oefeningen waarin de Iberische paarden bij uitstek goed in moesten zijn omdat zij voor dat werk gefokt zijn: met grote moed, gehoorzaamheid, snelheid, wendbaarheid en beheersing.

Nu moet ik eerlijk zeggen dat dat mij niet zoveel zei vóór ons bezoek aan deze man. Maar vanaf het eerste moment dat we de ring van Pedro instappen terwijl hij les geeft, weet ik dat dit voor mij de grootste eye-opener van de reis wordt.

Op dat moment is hij bezig met les geven aan één van zijn leerlingen die zelf niet onverdienstelijk (lees: zeer goed) rijdt en op zijn beurt ook weer les geeft aan anderen. Heel positief en trainend met grote precisie, helpt Pedro de man zijn rijstijl en paard verder te verbeteren. Dan brengt iemand hem een zilverglinsterende schimmelhengst, waarmee hij ons zelf een demonstratie geeft van WE.

Alles wordt gereden met de linkerhand. In de rechterhand houdt de ruiter tijdens wedstrijden een rietje vast. Beheersing in alle gangen, een sprongetje, sliding stops, achtjes achteruit en galopwissels om vijf, om vier en om de drie gereden in een slalomopstelling, hij schudt het schijnbaar allemaal zo uit de mouw. Dan zegt hij lachend tegen ons: ”Dit paard wordt heel goed”. Terwijl wij een paard hebben gezien die alles al heel goed kan! Wat een talent bij paard en ruiter! Tenslotte brengt iemand hem zijn crack: Oxidado. Oxidado is het kampioenspaard van Pedro. Een stevige zilverglinsterende lichte schimmel, stabiel en soepel, werklustig en trots. Met zichtbaar plezier en grote energie bewegen ruiter en paard zich als in een ballet door de rijbaan. Ik denk aan de vaak zure manier waarop in Nederland dressuurruiters over het concoursterrein huppelen. Neemt Nederland zich niet een tikje te serieus? Onze prestaties zijn op topniveau natuurlijk ontegenzeggelijk geweldig. Maar het plezier? Hier zie ik waar paardrijden anno 2013 voor bedoeld is: Plezier voor paard én ruiter. Pedro is voortaan voor mij een grote inspirator! Zo zou ik willen rijden, dat is mijn doel; ook al weet ik natuurlijk dat het nooit zo mooi kan worden.

Na de demonstraties bezichtigen we zijn stallen. Ook daar is hij vol plezier en trots over. Er heerst rust en tevredenheid. De hoofdjes kijken nieuwsgierig over de onderdeur naar buiten. En dan te bedenken dat het vol staat met hengsten! Een topafronding van een leerzame tocht door het geboorteland van de Lusitano.

We lunchen heerlijk op het terras van het restaurant aan de rijbaan. Er valt heel wat te evalueren en te dromen. We kletsen wat af!

Dan rijden we naar het hotel aan het strand in Cascais voor de nacht. We gaan nog wel even een paar uurtjes naar het kleine strandje om bij te komen van alle indrukken, de lunch en het heerlijk glaasje wijn. ’s Avonds sluiten we de trip af in een gezellig restaurantje. Wilza zal nog een paar dagen in Portugal blijven. De rest gaat de volgende ochtend vroeg naar het vliegveld voor de terugreis.

Ongelooflijk wat een mens in zo korte tijd aan indrukken op kan doen, aan gezelligheid kan beleven, aan kwaliteitspaarden kan zien. Het lijkt wel of ik veel langer ben weggeweest. Mijn passie voor de Lusitano is weer opgelaaid. Er moet er beslist weer één komen, wat mij betreft. Er gaat niets boven de toppers van dat ras. Tot dat moment kan ik weer met nieuwe ideeën met mijn lieve Thor aan de slag.

Chawwa: bedankt voor je geweldig positieve energie en de organisatie van deze droomtrip. Annet: goed dat je aan mij dacht toen er nog gegadigden gezocht moesten worden voor de reis. Maura, Manon, Jennifer en Wilza: bedankt voor de gezelligheid! Ik wens ons mooie, geïnspireerde rij-uren toe na deze excursie. PRE, Lusitano, KWPN (welk ras dan ook): plezier en rust met en ván onze dieren, daar draait het om.

 

Karin van Schouten